10 lutego 2022, Polski Rejestr Statków S.A. i Uniwersytet Morski w Gdyni zorganizowali seminarium pod hasłem „Fit for 55. Szanse i zagrożenia dla transportu morskiego”. Wydarzenie odbyło się pod honorowym patronatem Ministerstwa Infrastruktury oraz Ministerstwa klimatu i Środowiska. Patronat medialny sprawował portal gospodarkamorska.pl i zielonagospodarka.pl.

Tematem seminarium był pakiet Fit for 55, zestaw kilkunastu aktów prawnych zaprojektowanych w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, w ramach którego mają zostać wprowadzone zmiany w gospodarce, przemyśle i społeczeństwie, tak aby można było osiągnąć zaplanowane cele klimatyczne UE, w tym zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych netto o 55% do roku 2030 (w porównaniu z rokiem 2008). Wśród planowanych zmian prawnych są te, które dotykają branży morskiej i właśnie o nich rozmawiano wczoraj na Uniwersytecie.

Seminarium otworzyli rektor Uniwersytetu Morskiego, prof. dr hab. inż. kpt. ż.w. Adam Weintrit, Prezes PRS dr hab. inż. kpt. ż.w. Henryk Śniegocki oraz Minister Marek Gróbarczyk, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury.

Prezes Polskiego Rejestru Statków SA, Henryk Śniegocki witając gości powiedział: Oczekuje się, że dzięki wprowadzeniu omawianego pakietu nastąpi ograniczenie zmian w klimacie oraz degradacji środowiska. Gospodarki krajów unii europejskiej będą bardziej nowoczesne, zasobniejsze i konkurencyjne. Liczę, że dzisiejsza dyskusja przyczyni się do wypracowania najkorzystniejszych rozwiązań korzystnych dla całej branży morskiej. Wspomniał również, że PRS działa w oparciu o ustawę, w którą to wpisane jest zadanie dbania o bezpieczeństwo na morzu i środowisko naturalne. Misja PRS wpasowuje się zarówno w tematykę seminarium, jak i ogólnoświatowe założenia dotyczące zeroemisyjności i neutralności klimatu.

Minister Gróbarczyk w swoim wystąpieniu podkreślił, że temat regulacji pakietu Fit for 55 jest niezwykle ważny, bo stanowi wyzwaniem dla gospodarki morskiej. Istotne, by rozwiązania jakie zostaną zaproponowane dziś podczas seminarium, zostały wypowiedziane przez ekspertów z branży morskiej tu na Uniwersytecie Morskim, który jest kuźnią kadr morskich. Liczę że dzisiejsza dyskusja dostarczy kolejnych wniosków by nasze stanowisko było najlepsze dla polskiej gospodarki, stwierdził Minister.

Podczas seminarium Urząd Morski w Gdyni podpisał umowę na realizację zadania pn. „Pogłębienie toru podejściowego i akwenów wewnętrznych Portu Gdynia. Etap II – Pogłębienie toru podejściowego”. Przedsięwzięcie zapewni bezpieczną żeglugę statków o długości 400m, szerokości 58m i zanurzeniu do 14,5m. Poprawa bezpieczeństwa nastąpi również poprzez rozbudowę i przebudowę głowic falochronów w wejściu głównym portu oraz remont i modernizację oznakowania nawigacyjnego.

- Projekt realizowany wspólnie przez administrację morską i podmiot zarządzający portem jest dobrym przykładem skutecznego działania na rzecz rozwoju polskiej gospodarki morskiej. Infrastruktura dostępowa od strony wody, za którą odpowiadają urzędy morskie, oprócz bezpieczeństwa nawigacyjnego, daje bezpośrednią korzyść dla budżetu państwa. Jej modernizacja wprost zwiększa potencjał przeładunkowy, co wyraźnie widoczne jest w corocznych rekordach odnotowywanych przez nasze porty - zaznaczył Minister Marek Gróbarczyk.

Po podpisaniu umowy o pogłębienie toru wodnego w porcie w Gdyni, Minister Gróbarczyk dokonał uroczystego aktu zwodowania książki pani Agnieszki Czarneckiej „Ludzie w służbie Uczelni. Od Szkoły Morskiej w Tczewie do Uniwersytetu Morskiego w Gdyni”. Publikacja przygotowana na 100-lecie Uniwersytetu Morskiego w Gdyni zawiera 100 biogramów pracowników, którzy tworzyli uczelnię poprzez swoje zdolności organizacyjne, dydaktyczne i naukowe. 

Panel I pt. „Czy Unia Europejska i Międzynarodowa Organizacja Morska mówią jednym głosem?” stanowił wprowadzenie do dyskusji w kolejnych panelach. Jako pierwszy głos zabrał Dyrektor Departamentu Spraw Międzynarodowych w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Marcin Białek, który przedstawił regulacje pakietu Fit for 55 i stanowisko Polski wobec AFIR (Alternative Fuels Infrastructure Regulation). Następnie Grzegorz Pettke, Dyrektor Pionu Okrętowego PRS S.A., przedstawił założenia pakietu „Fit for 55 - Gotowi na 55” jako części Zielonego Ładu UE omawiając cele, założenia oraz niezbędne zmiany legislacyjne. Po nim wystąpiła Karolina Sypion-Babś z Ośrodka ds. IMO przy PRS S.A., która zaprezentowała „Wstępną Strategię Redukcji Gazów Cieplarnianych IMO” i jej odniesienia do Fit for 55. W wystąpieniu oceniła, że prace prowadzone przez IMO i UE są w pewnych miejscach podobne (np. cykl życia paliw), a w innych rozbieżne (np. system raportowania o zużyciu paliw), ale ogólna intencja obu instytucji jest taka sama (ochrona przed zmianami klimatu, ograniczenie emisji), tylko podejmowane przez nie środki i koncepcje różnią się.

Odpowiadając zatem na pytanie postawione w panelu można powiedzieć, że Unia Europejska i IMO mówią tym samym głosem, różniąc się w szczegółach dochodzenia do wspólnego celu, jakim jest dekarbonizacja transportu morskiego.

Dwa kolejne panele stanowiły pole merytorycznej dyskusji przedstawicieli branży morskiej.

W panelu II polscy armatorzy i stocznie zmierzyli się z pytaniem „Czy armatorzy i stocznie są gotowi na wymagania pakietu Fit for 55?” Głos w dyskusji zabrali reprezentanci Lotos Petrobaltic, PŻM, Remontowej Shipbuilding, Stena Line i Stoczni Remontowej Nauta. Z dyskusji można wyciągnąć wniosek, że teoretycznie wszyscy są przygotowani, ale wszystko zweryfikuje rynek, dostęp do technologii, a przede wszystkim dostęp do zasobów paliw ekologicznych lub technologii wytwarzania tych paliw.

Trzeci panel miał dać odpowiedź na pytanie, jakie paliwa mogą zastąpić obecne paliwa węglowodorowe. W dyskusji uczestniczyli przedstawiciele Man Energy Solutions Poland Sp. z o.o., Remontowej Marine Design Consulting Sp. z o.o., SeaTech Engineering, Wärtsilä, Uniwersytetu Morski w Gdyni i PRS. Z ich dyskusji można wysnuć konkluzję, że nie ma jednej odpowiedzi na pytanie o paliwa alternatywne do zasilania staków, bo mówimy o różnych rozwiązaniach. Wydaje się jednak, że to wodór i amoniak będą najprawdopodobniej paliwami przyszłości w żegludze.

W seminarium uczestniczyło ponad 420 osób (na miejscu i online) z Polski, Stanów Zjednoczonych, Belgii, Wielkiej Brytanii, Grecji, Francji. Ogromnie cieszy tak liczna obecność. Oznacza bowiem, że temat dążenia do zeroemisyjności w transporcie morskim jest ważny i wymaga szerokiej dyskusji w branży.

W pakietach rozdawanych na seminarium uczestnicy obecni na auli UMG znaleźli nietuzinkowy eko gadżet - sadzonkę sosny. To taki akcent ekologiczny, który odzwierciedla działalność PRS na rzecz środowiska naturalnego i czystego klimatu.

PRS otwiera tym seminarium cykl merytorycznych dyskusji na temat propozycji UE w ramach Pakietu FitFor55, by móc przedstawić decydentom wnioski płynące ze stanowisk podmiotów, których bezpośrednio dotyczą proponowane zmiany w regulacjach prawnych UE.