18 lutego 2021 PRS zorganizował seminarium, będące swoistym podsumowaniem dotychczasowych prac nad żeglugą autonomiczną - MASS. Do grona prelegentów zaprosiliśmy przedstawicieli Portu Gdynia oraz Akademii Morskiej w Szczecinie. Z uwagi na bezpieczeństwo zdrowotne i zapobieganie rozprzestrzenaniu się pandemii COVID-19, wydarzenie zostało zorganizowane w formule online.

Istotnymi zagadnieniami poruszonymi podczas seminarium były tematy związane z uregulowaniem prawnym i statusem jednostek bezzałogowych. Prace nad tą kwestią toczą się na gruncie, m.in. na gruncie IMO i IACS. Główny Inspektor Inspektoratu Rozwoju Przepisów PRS Jacek Poturalski przedstawił uczestnikom wyniki prac MSC 99 oraz stanowisko i działania IACS w obliczu wyzwań związanych z możliwością uprawiania żeglugi przez jednostki autonomiczne.

W drugim panelu prof. Zbigniew Pietrzykowski oraz dr Piotr Wołejsza z Akademii Morskiej w Szczecinie omówili szczegółowo systemy nawigacyjne, służące unikaniu kolizji, i ich ewolucję na przykładzie systemu NAVDEC (Navigation Decision Support System) i projektu AVAL (Autonomous Vessel with an Air Look). Wskazano, że dopuszczenie instalacji odpowiednich systemów do przedmiotowej żeglugi wymaga właściwego procesu ich certyfikacji.

W kolejnej części debaty udział wziął Dyrektor ds. Marketingu i Współpracy z Zagranicą Z Zarządu Morskiego Portu Gdynia S.A., Maciej Krzesiński. Podzielił się doświadczeniami i planami Portu w zakresie żeglugi autonomicznej. Wskazał także dotychczasowe ograniczenia związane z uprawianiem takiej żeglugi - w tym kwestie ubezpieczeń jednostek autonomicznych.

O genezie narodzin idei żeglugi bezzałogowej mówił Marek Narewski, Specjalista Techniczny PRS, w czwartym panelu. Dokonał przeglądu wybranych projektów w aspekcie badań oraz pozyskania wiedzy, i wskazał na problemy techniczne związane z pracami naukowo-badawczymi nad autonomizacją żeglugi.

W kolejnym panelu Hanna Słąba z Ośrodka ds. IMO przy PRS omówiła stan prac nad żeglugą autonomiczną na forum Międzynarodowej Organizacji Morskiej - w obszarze prawnym, ochrony środowiska morskiej oraz ułatwień. Nie zabrakło także wspomnienia o najważniejszych inicjatywach i zagadnieniach dotyczących MASS podejmowanych w IMO.

W przedostatniej części seminarium Szef Służby Technicznej Pionu Okrętowego PRS Wojciech Kozyro przedstawił raport z dotychczasowych decyzji oraz omówił perspektywę przyszłych uzgodnień na forach krajowych i międzynarodowych.

Uzupełniając wystąpienie Hanny Słąby, kierownik Ośrodka ds. IMO przy PRS Aleksandra Lubowska opisała bieżące prace nad przepisami dotyczącymi MASS, toczące się w Komitecie Bezpieczeństwa Morskiego (MSC), Komitecie Prawnym (LEG) i Komitecie Ułatwień (FAL) IMO.

Zainteresowanie zagadnieniem żeglugi autonomicznej jest bardzo duże - także na polskim rynku. Krajowy potencjał naukowo-badawczy daje nadzieję na rozwój idei, a podjęcie odpowiednich działań na arenie międzynarodowej - w tym odpowiednie uregulowania prawne - pozwolą na skomercjalizowanie MASS. Niewielkie zdalnie sterowane promy, których testy odbywały się m.in. w Finlandii i Norwegii, przybliżają nas do osiągnięcia  założonego celu, którym jest jakim jest całkowita autonomia statków. Dużym wyzwaniem postawionym przed projektantami i konstruktorami jest zapewnienie co najmniej takiego samego poziomu bezpieczeństwa żeglugi, jaki jest zapewniony na statkach załogowych.

Krótka relacja z seminarium, przygotowana przez portal gospodarkamorska.pl, do obejrzenia tutaj.