W Londynie w dniach 22-26 października 2018 r. odbyła się 73. sesja Komitetu Ochrony Środowiska IMO (MEPC). Podczas obrad poruszono kwestie opisane poniżej.

Redukcja emisji gazów cieplarnianych ze statków

Komitet MEPC zatwierdził program działań, które mają zostać podjęte w następstwie przyjęcia przez IMO w kwietniu br., wstępnej strategii dotyczącej redukcji emisji gazów cieplarnianych ze statków do 2023 r. Program ten ma stanowić narzędzie dla dotrzymania terminów określonych w ww. strategii. Komitet zwrócił się o konkretne propozycje środków krótkoterminowych w celu ich rozpatrzenia na następnej sesji MEPC 74 (maj 2019 r.), wraz z procedurą oceny ich wpływu na państwa. (18/2018)

Czwarte studium GHG IMO

Komitet MEPC opracował projekt zakresu zadań dla czwartego Studium GHG IMO, które powinno zostać zainicjowane w 2019 r. Uzgodniono, że należy zorganizować warsztaty eksperckie w celu omówienia kwestii technicznych i metodologicznych oraz wsparcia Komitetu w zakresie opracowania zakresu zadań dla wspomnianego Studium. Ma ono na celu przedstawienie zaktualizowanych danych dotyczących emisji z żeglugi międzynarodowej w latach 2012-2018 oraz może obejmować scenariusze prognozujące emisję GHG ze statków w przyszłości oraz szacujące intensywność emisji.

Piąte spotkanie Międzysesyjnej Grupy Roboczej ds. redukcji emisji GHG ze statków

Komitet MEPC zatwierdził zakres zadań dla piątego spotkania Międzysesyjnej Grupy Roboczej ds. redukcji emisji GHG ze statków, które odbędzie się przed MEPC 74. Do zadań tej grupy należeć będzie m. in. rozważenie konkretnych propozycji dla oceny wpływu na państwa zaproponowanych środków krótko i długo terminowych.

Wzmocnienie wymagań dotyczących projektowego wskaźnika efektywności energetycznej (EEDI)

Komitet MEPC otrzymał tymczasowe sprawozdanie z przeglądu projektowego wskaźnika efektywności energetycznej (EEDI) „poza Etapem 2". Etapy EEDI wiążą się z coraz wyższymi wymaganiami w zakresie efektywności energetycznej w porównaniu z bazową linią odniesienia.

Przedyskutowano możliwość przyśpieszenia obowiązywania wymagania Etapu 3 dla EEDI z 2025 r. na 2022 r. (dla niektórych statków), a także propozycję poprawy efektywności energetycznej kontenerowców z 30 do 40%. Komitet MEPC zwraca się z prośbą przesyłanie konkretnych propozycji na MEPC 74, w celu dalszej dyskusji nad zaproponowanymi poprawkami.

Przyjęcie wytycznych obliczania EEDI

Komitet przyjął Wytyczne 2018 w sprawie metody obliczania osiągniętego projektowego wskaźnika efektywności energetycznej (EEDI) dla nowych statków, zawierające aktualizacje wytycznych z 2014 r.

 Wdrażanie limitu zawartości siarki w paliwach

Limit 0,50% zawartości siarki w paliwach statkowych będzie obowiązywał globalnie od 1 stycznia 2020 r. Limit ten będzie jeszcze niższy, tj. 0,10%. jedynie w wyznaczonych obszarach kontroli emisji tlenków siarki (SECA).

Komitet MEPC przyjął poprawkę do Konwencji MARPOL, która zakazuje przewozu przeznaczonego do spalenia na statku, w celu jego napędu i eksploatacji, paliwa niespełniającego wymagań, chyba że statek ma zainstalowany system  oczyszczania gazów spalinowych „skruber". Komitet zatwierdził również Wskazówki dotyczące planowania procesu wdrażania oraz Wskazówki dotyczące najlepszych praktyk dla dostawców paliw. (19/2018)

Przeciwdziałanie zanieczyszczeniom z tworzyw sztucznych

Komitet MEPC przyjął plan działania dotyczący odpadów morskich z tworzyw sztucznych, mający na celu przyczynienie się do opracowania globalnego rozwiązania problemu przedostawania się tego rodzaju odpadów ze statków do morza.

Plan ten określa szereg działań, które zostaną poddane przeglądowi podczas MEPC 74, w tym: proponowane studium dotyczące odpadów morskich z tworzyw sztucznych ze statków, sprawdzanie dostępności i wystarczalności portowych urządzeń odbiorczych, uwzględnienie propozycji stworzenia obowiązku znakowania narzędzi połowowych, promowanie zgłaszania utraty sprzętu połowowego, ułatwienie dostarczania odzyskanych narzędzi połowowych do lądowych urządzeń odbiorczych, przegląd przepisów związanych ze szkoleniem personelu statku rybackiego w celu uświadomienia im wpływu odpadów z tworzyw sztucznych na środowisko morskie oraz wzmocnienie współpracy międzynarodowej, w szczególności Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Programu Środowiskowego ONZ. (20/2018)

Konwencja BWM

Międzynarodowa konwencja o kontroli i postępowaniu ze statkowymi wodami balastowymi i osadami z 2004 r. (Konwencja BWM) weszła w życie we wrześniu 2017r. Do tej pory została ratyfikowana przez 79 krajów, co stanowi 80,94% światowego tonażu. Na ostatniej sesji zostały przyjęte poprawki do konwencji dotyczące jej realizacji.

Komitet zatwierdził Wytyczne dotyczące ograniczeń w projektowaniu systemów obróbki wód balastowych i ich monitorowania oraz Wytyczne w/s testowania systemów obróbki wód balastowych przed ich oddaniem do eksploatacji.

Komitet przyjął zmiany mające na celu aktualizację Wytycznych dla postępowania z wodami balastowymi i sporządzania planów postępowania z wodami balastowymi (G4) w celu uwzględnienia w tych planach informacji na temat środków zaradczych.

Komitet uznał, iż w przyszłości może zaistnieć potrzeba wprowadzenia poprawek do Konwencji BWM, które wynikać będą ze zdobytych doświadczeń. W związku z tym, zatwierdził plan gromadzenia i analizy danych dla fazy budowania doświadczenia.

Uzgodniono, iż do porządku obrad powinny zostać włączone dwa nowe punkty, tj. "Przegląd Konwencji BWM w oparciu o dane zgromadzone podczas fazy budowania doświadczenia" oraz "Pilne środki wynikające z problemów zidentyfikowanych podczas fazy budowania doświadczenia dla Konwencji BWM", z datą ich zakończenia w 2023 r. 

Komitet MEPC zlecił Podkomitetowi ds. czynnika ludzkiego, szkolenia i obowiązków wachtowych (HTW) opracowanie przepisów dotyczących szkoleń dla marynarzy związanych z Konwencją BWM, z przewidywaną datą ich wykonania w 2021 r.

Ponadto, Komitet zatwierdził dwa systemy obróbki wód balastowych, wykorzystujące substancje aktywne.

Używanie i przewóz ciężkiego paliwa (HFO) jako paliwa przez statki pływające po wodach arktycznych

IMO zgodziło się, że Podkomitet ds. zapobiegania i reagowania na zanieczyszczenia PPR, powinien opracować zakaz używania i przewozu ciężkiego paliwa (HFO) jako paliwa, przez statki na wodach arktycznych, w oparciu o ocenę wpływu wprowadzenia takiego zakazu.

MEPC 73 po rozpatrzeniu zgłoszeń związanych z opracowaniem metodologii oceny wpływu, przesłał je do Podkomitetu PPR 6 (luty 2019) w celu sfinalizowania.

Obecnie używanie i przewóz ciężkiego paliwa (HFO) przez statki na obszarze Antarktyki jest zakazane, zgodnie z prawidłem 43 Załącznika I do Konwencji MARPOL. W Kodeksie Polarnym zaleca się stosowanie tych samych zasad na wodach arktycznych.

Poprawki do Konwencji MARPOL – substancje o dużej lepkości lub wysokiej temperaturze topnienia

Komitet MEPC zatwierdził, w celu późniejszego przyjęcia,  projekt poprawek do Załącznika II do Konwencji MARPOL, dotyczących wzmocnienia wymagań dla określonych obszarów morskich odnośnie zrzutów popłuczyn po myciu zbiorników zawierających produkty trwale unoszące się na wodzie i o dużej lepkości i/lub wysokiej temperaturze topnienia, które mogą zestalać się w niektórych warunkach (np. niektóre oleje roślinne i ładunki parafinopodobne).

W projekcie zmian uwzględniono obawy dotyczące wpływu na środowisko dopuszczalnych zrzutów takich produktów i zaostrzono wymogi dotyczące usuwania ze statków popłuczyn zawierających takie produkty.

 Zatwierdzenie wytycznych i sprawy różne

Dodatkowo na 73 sesji Komitet MEPC:

  • przyjął Wytyczne 2018 dotyczące zrzutów wody odpadowej powstałej przy recyrkulacji gazów spalinowych (EGR),

  • zatwierdził (w celu przyjęcia w 2019 r.) projekt poprawek do Międzynarodowego kodeksu budowy i wyposażenia statków przewożących niebezpieczne chemikalia luzem (Kodeks IBC), w tym projekt poprawionych rozdziałów: 17 (Zestawienie minimalnych wymagań), 18 (Wykaz chemikaliów, do których kodeks nie ma zastosowania), 19 (Wykaz produktów przewożonych luzem) i 21 (Kryteria ustalania wymagań przewozowych dla produktów podlegających Kodeksowi IBC),

  • zatwierdził okólnik MEPC w sprawie Wytycznych dla przewozu paliw wysokoenergetycznych i ich mieszanek,

  • zatwierdził część IV Wytycznych w sprawie stosowania dyspersantów do walki z zanieczyszczeniem olejami na morzu, które koncentrują się na podmorskim zastosowaniu środka dyspergującego,

  • zatwierdził, w celu późniejszego przyjęcia, projekt Wytycznych w sprawie stosowania elektronicznych książek zapisu w ramach Konwencji MARPOL oraz związanych z nimi poprawek do Konwencji MARPOL i Kodeksu technicznego NOX.